Branża transportu ciężarowego, stojąc w obliczu wyzwań związanych z bezpieczeństwem i wydajnością oraz niezwykle wysokim wskaźnikiem rotacji, zaczyna zwracać się ku technologiom nowej generacji, które ułatwiają i uatrakcyjniają pracę kierowcy oraz mogą pomóc w przekształceniu tej branży.
Z punktu widzenia firm transportowych nie ma nic ważniejszego niż bezpieczeństwo. W badaniu przeprowadzonym przez amerykańskie Centrum Kontroli i Prewencji Chorób (Centers for Disease Control and Prevention, CDC) jedna na 25 ankietowanych osób przyznała się do przyśnięcia za kierownicą w ciągu ostatniego miesiąca. Kierowcy samochodów ciężarowych są szczególnie narażeni na odczuwanie senności podczas pracy. Każdego dnia spędzają w trasie długie godziny. Doskwiera im monotonia i społeczna izolacja. Zgodnie z obowiązującymi w Stanach Zjednoczonych przepisami kierowca w ciągu 14 godzin może prowadzić przez 11 godzin. W Unii Europejskiej dzienny limit za kierownicą jest ograniczony do 9 godzin, ale dwa razy w tygodniu dozwolone jest prowadzenie przez 10 godzin, co daje łącznie nawet aż 56 godzin pracy tygodniowo.
Oprócz konieczności rozwiązania problemów związanych z bezpieczeństwem, branża musi znaleźć sposoby na pozyskiwanie nowych pracowników. Dwa lata temu Amerykańskie Stowarzyszenie Transportu Ciężarowego (American Trucking Association, ATA) oszacowało, że do 2023 r. może brakować nawet ponad 100 tys. kierowców. Podobnie wyglądają szacunki Międzynarodowej Unii Transportu Drogowego (International Road Transport Union, IRU) – na całym świecie brakuje kierowców, a firmy w Europie spodziewają się aż 17-procentowego spadku liczby kierowców w tym roku.
Z badań IRU wynika również, że działania mające na celu zróżnicowanie siły roboczej w branży transportu ciężarowego poprzez wprowadzenie do zawodu większej liczby młodych kierowców nie przynoszą rezultatów. Średnia wieku kierowcy samochodu ciężarowego na świecie zbliża się do 50 lat, dodatkowo w ubiegłym roku zmniejszył się odsetek kobiet w tej grupie zawodowej.
Branża boryka się zatem nie tylko z problemem, jak przyciągnąć nowych kierowców, lecz także — jak zatrzymać dotychczasowych. ATA podaje, że w 2020 r. wskaźnik rotacji u dużych amerykańskich przewoźników wyniósł aż 90%. Dla porównania wskaźnik rotacji w przedsiębiorstwach ogółem kształtuje się na poziomie 12–15% (zgodnie z danymi amerykańskiego Biura Statystyki Pracy — U.S. Bureau of Labor Statistics).
Transport ciężarowy musi zacząć przyciągać i zatrzymywać większą liczbę kierowców, wdrażając rozwiązania dopasowane do ich potrzeb, np. systemów, które pomogą w zachowaniu koncentracji, podniosą poziom zaangażowania oraz ułatwią kontakty społeczne podczas długich tras. Może w tym pomóc zrewolucjonizowanie środowiska pracy kierowcy za pomocą technologii i systemów skupiających się na bezpieczeństwie, wydajności i uatrakcyjnieniu czasu spędzonego za kierownicą. Oto kilka przykładów.
KLIKNIJ OBRAZ, ABY POBRAĆ INFOGRAFIKĘ
Komfort kierowcy w 2025 roku
Wyobraź sobie, że jest 2025 rok. Ben prowadzi samochód ciężarowy wyposażony w najnowsze technologie: czujniki kabiny, czujniki monitorujące kierowcę oraz system informacyjno-rozrywkowy z rozszerzonymi funkcjami łączności, które ułatwiają zarządzanie flotą i analizowanie danych. System nawigacji w czasie rzeczywistym automatycznie i bezprzewodowo aktualizuje aplikacje oraz dane, aby zawsze przedstawiać najlepsze propozycje trasy.
Jest godzina 10:30, a Ben już od kilku godzin jest w trasie. System wykrywania stanu kierowcy zauważa, że Ben jest coraz bardziej zmęczony i proponuje mu włączenie klimatyzacji, aby wzmocnić jego czujność.
Jest 11:30. System informuje Bena, że w ekosystemie aplikacji jest dostępna nowa funkcja pobrana w trakcie bezprzewodowej aktualizacji. Ben uruchamia aplikację i bierze udział w grze głosowej z innymi kierowcami z floty, co utrzymuje ich w stanie koncentracji, poprawia zaangażowanie i zmniejsza senność. System informacyjno-rozrywkowy połączony z rozszerzonym systemem bezpieczeństwa pojazdu ostrzega Bena o nadjeżdżającym pojeździe.
O godzinie 16:00 Ben zatrzymuje się na popołudniową przerwę. Ben jest objęty firmowym ubezpieczeniem zdrowotnym, w ramach którego został dla niego przygotowany indywidualny program treningowy. Ze względu na to, że przez cały dzień Ben odczuwał senność, musi wykonać krótki zestaw ćwiczeń, który pobudzi krążenie, a przy tym nie wywoła nadmiernego zmęczenia.
Komfort kierowcy w 2030 roku
Do 2030 r. floty pojazdów ciężarowych będą miały dostęp do łączności 5G, technologii rozszerzonej rzeczywistości, automatyzacji pojazdów poziomu 3 i 4, pełnego zestawu czujników w kabinie, synchronizacji ekosystemów i interakcji bezdotykowych. Innowacje te mogą jeszcze bardziej podnieść komfort użytkowników samochodów ciężarowych i stworzyć lepsze warunki dla bardziej zróżnicowanych zespołów kierowców i modeli pracy.
Jest 6:00 rano. Cecilia standardowo sprawdza swój samochód przed trasą, aby upewnić się, że wszystko jest w porządku. Ma okulary obsługujące rzeczywistość rozszerzoną, a przez słuchawkę asystent udziela jej kolejnych instrukcji dotyczących kontroli funkcji bezpieczeństwa pojazdu.
O 7:45 Cecilia jest już w drodze. System pokładowy informuje, że jest gotowy do przejęcia kontroli nad pojazdem i krok po kroku podpowiada Cecilii, co ma robić. Gdy pojazd jest w trybie jazdy autonomicznej, Cecilia może uczestniczyć w zajęciach na uczelni. Jest to możliwe, ponieważ system pokładowy na bieżąco monitoruje sytuację na drodze i w każdej chwili może zgłosić ostrzeżenie o konieczności przejęcia kontroli nad pojazdem.
O 15:00 automatyczny asystent łączy Cecilię z jej systemem zabezpieczeń w domu, aby mogła sprawdzić, czy jej córka wróciła już ze szkoły. W momencie, gdy Cecilia rozpoczyna zaoferowaną przez asystenta rozmowę wideo z córką, system pokładowy płynnie przejmuje kontrolę nad pojazdem.
O 16:00 Cecilia kończy dzień pracy i za pośrednictwem systemu wirtualnej rzeczywistości pojazdu bierze udział w treningu wraz z grupą znajomych. Nagłośnienie w kabinie zapewnia realistyczny, wciągający dźwięk, który wzbogaca wrażenia i zwiększa zaangażowanie.
Inna przyszłość
Te scenariusze to zarys tego, jak może wyglądać przyszłość. Spodziewamy się, że w ciągu najbliższych lat powstanie bogaty ekosystem aplikacji, które będą wykorzystywały takie technologie, jak monitorowanie wnętrza, połączony system informacji i rozrywki oraz ciągłe aktualizacje oprogramowania. Systemy te staną się platformami dla stale aktualizowanych i wzbogacanych usług.
Możliwości tych aplikacji będą mogły wychodzić daleko poza podstawowe funkcje bezpieczeństwa i rozrywki. Takie usprawnienia umożliwią właścicielom firm transportowych wdrażanie całkowicie nowych modeli biznesowych, a kierowcom samochodów ciężarowych pozwolą w innowacyjny sposób podnosić wydajność pracy przy lepszym zbalansowaniu życia prywatnego i zawodowego. W końcu kabina samochodu ciężarowego to zarówno miejsce pracy kierowcy, jak i jego dom, gdy jest w trasie.
Aptiv stoi na czele rewolucji w zakresie rozwiązań do kabin samochodów ciężarowych. Oferujemy zintegrowane kontrolery kokpitu, platformę czujników wewnętrznych i platformę opartą na Androidzie. Rozwiązania Aptiv skracają okres wprowadzania produktów na rynek nawet o 30 procent, jednocześnie redukując koszty, a nasze zdolności ciągłej integracji i dostarczania systemów pomagają klientom wdrażać innowacje, oferować najlepsze w swojej klasie usługi i wydłużać czas eksploatacji pojazdów.
Innowacje, które zaczną być dostępne w ciągu najbliższych kilku lat, położą podwaliny pod funkcjonalność poprawiającą bezpieczeństwo kierowców samochodów ciężarowych, zapewniając atrakcyjne środowisko pracy sprzyjające zaangażowaniu i koncentracji podczas prowadzenia pojazdu. Jednocześnie technologie te mogą pomóc w łagodzeniu wszystkich niedogodności pracy kierowcy, tak aby minimalizować poczucie izolacji i sprawić, by zawód ten stał się atrakcyjny dla szerszej grupy młodych osób.
